Węglowodany proste – przyjaciele czy wrogowie Twojej diety?
Węglowodany to jeden z głównych składników pełnowartościowej i odpowiednio skomponowanej diety. Cukry, bo też można spotkać się z taką nazwą, są doskonałym źródłem energii i wspierają prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Jednakże warto wiedzieć, że istnieją dwa rodzaje węglowodanów, mianowicie proste oraz złożone, a każdy z wariantów inaczej na nas działa. Dlatego dowiedz się już dziś, czym wyróżnia się ta grupa organicznych związków chemicznych. Sprawdź, w których produktach spożywczych się one znajdują.
Poznaj budowę węglowodanów!
Węglowodany proste, znane również jako monosacharydy i są bardzo łatwo przyswajalne przez organizm. Składają się z jednej lub dwóch cząsteczek cukru, dlatego nazywane są również cukrami prostymi. Istnieje ich kilka rodzajów mianowicie:
- glukoza – opisywana jest jako najważniejszy monosacharyd dla naszego organizmu, ponieważ stanowi ona podstawowe źródło energii. Zbudowana jest z sześciu atomów węgla, spotykana jest w krwiobiegu, ponieważ w ten sposób dostarcza siły komórkom.
- fruktoza – to naturalnie występujący w owocach węglowodan prosty, który również składa się z sześciu atomów węgla. Jednak jego układ chemiczny jest zupełnie inny niż u glukozy. Fruktoza jest rozkładana w wątrobie, gdzie zostaje przekształcana w glukozę lub jest gromadzona pod postacią glikogenu.
- galaktoza – jest to monosacharyd obecny w laktozie. Ma bardzo zbliżoną budowę do glukozy, ale różni się konfiguracją jednego z atomów węgla.
Natomiast w przypadku disacharydów, czyli węglowodanów składających się z dwóch cząsteczek cukru możemy przede wszystkim wyróżnić sacharozę, laktozę i maltozę. Pierwszy wymieniony związek to nic innego jak powszechnie znany cukier stołowy. Ponadto ten węglowodan prosty obecny jest również w słodzikach. Składa się z jednej cząsteczki glukozy i jednej cząsteczki fruktozy. Z kolei laktoza jest cukrem występujący w mleku ssaków, a maltoza to produkt rozkładu np. glikogenu.
Co musisz wiedzieć o węglowodanach prostych?
Jak już wiadomo, węglowodany proste są łatwo przyswajalne przez organizm. Wynika to ich mało skomplikowanej struktury chemicznej. W związku z tym są łatwo rozkładane przez enzymy trawienne, a to pozwala im szybko uwolnić energię. A ta zazwyczaj jest natychmiastowo wykorzystywana przez nasz organizm. Jednak nadmiar spożycia węglowodanów prostych, może prowadzić do niekorzystnych konsekwencji zdrowotnych, takich jak np. wzrost poziomu cukru we krwi i nadwaga. Dlatego też niezwykle ważne jest to, aby zjadać te związki chemiczne w umiarkowanych ilościach. Ponadto należy wybierać ich zdrowe źródła, takie jak owoce, warzywa oraz pełnoziarniste produkty zbożowe.
Podstawową zaletą węglowodanów prostych jest to, że organizm szybko je wchłania, co oznacza, że strzał dużej ilości energii następuje w bardzo krótkim odstępie czasu od ich spożycia. W związku z tym są one szczególnie polecane osobom, które potrzebują błyskawicznego zastrzyku siły. Dobre są dla osób będących tuż przed intensywnym treningiem lub w trakcie wykonywania wzmożonego wysiłku fizycznego. Węglowodany proste należą również do cząsteczek lekkostrawnych, co oznacza, że nie obciążają one układu pokarmowego.
Oczywiście, jak każde związki, zarówno monosacharydy, jak i disacharydy mają także swoje wady. Mogą być np. problematyczne dla osób z cukrzycą lub insulinoopornością z racji tego, że organizm szybko je przyswaja i powodują nagły wzrost poziomu cukru we krwi. Po spożyciu węglowodanów prostych ich ilość gwałtownie wzrasta, co stymuluje wydzielanie insuliny w celu obniżenia otrzymanego natężenia. Jednakże taka sytuacja bardzo często prowadzi do uczucia głodu, który sprawia, że sięgamy po przekąski, tym samym przyczynia się ona do tycia.
Co jeszcze należy wiedzieć o węglowodanach prostych?
Węglowodany proste są związkami ubogimi w błonnik, a jest on niezbędny do prawidłowego trawienia. To włókno pokarmowe odgrywa istotną rolę w produkcji hormonów, zwiększa wydzielanie soków trawiennych, zapobiega zaparciom oraz wpływa na uczucie sytości. Warto więc wiedzieć, że spożywanie dużej ilości węglowodanów prostych bez równoczesnego spożywania błonnika może prowadzić do różnych problemów. Zarówno tych w obrębie układu trawiennego, jak i niestabilności poziomu cukru we krwi.
W związku z tym, aby zachować zdrową równowagę w diecie, warto sięgać po złożoną ich formę, ponieważ są dłużej rozkładane, przez co zapewniają długotrwałe uczucie sytości. Węglowodany złożone znajdują się w pełnoziarnistych produktach zbożowych, takich jak chleb, makarony, ryż brązowy, a także obecne są w warzywach, strączkach i niektórych owocach.
Z kolei cukry proste występują m.in. w bananach, jabłkach, winogronach, truskawkach i ananasach. Ponadto spotkać je można w mleku i artykułach mlecznych. Czyli w jogurtach, kefirach, śmietanie oraz serze. Węglowodany proste obecne są także w wyrobach zbożowych np. w białym chlebie, białym ryżu i artykułach pochodzących z pszenicy rafinowanej.
Oczywiście największym źródłem cukrów tego rodzaju są słodycze i napoje słodzone m.in. cukierki, czekolada, ciastka i lizaki. Są one bogate w sacharozę, tak samo, jak produkty wysokoprzetworzone. Okazuje się, że np. słodzone płatki śniadaniowe, batony energetyczne, ciastka, gotowe sosy i dżemy. One także zawierają duże ilości węglowodanów prostych, zwłaszcza tych dodanych dodatkowo podczas produkcji. W związku z tym należy mocno ograniczyć udział tych artykułów w swoim codziennym jadłospisie.
To jakie one w końcu są? Dobre, czy złe?
Jak widać, omawiane związki chemiczne mogą być zarówno naszymi przyjaciółmi, jak i wrogami. Wszystko zależy od częstotliwości ich spożywania oraz naszego ogólnego stanu zdrowia, oraz kondycji. Są skutecznym źródłem szybkiej energii, ale nadmiar węglowodanów prostych w diecie może prowadzić do problemów zarówno z kontrolą poziomu cukru we krwi, jak i utrzymaniem prawidłowej masy ciała. Dlatego warto dbać o prawidłowo skomponowany jadłospis. Można to zrobić na wiele sposobów, m.in. wybierając różnorodne źródła węglowodanów. Oczywiście równocześnie należy dbać o odpowiednie spożycie innych składników odżywczych – błonnika, witamin i minerałów.
Natomiast, gdy nie czujesz się na siłach, aby samodzielnie układać swoje codzienne menu (według zasad zdrowego żywienia), skorzystaj z nowoczesnej usługi gastronomicznej. Mianowicie z wysokiej jakości cateringu dietetycznego marki Bzyk Fit. Dzięki dużej wiedzy kadry pracowniczej, ich ogromnemu zaangażowaniu oraz starannie wyselekcjonowanych produktów spożywczych, do klientów dostarczane są gotowe posiłki na każdą porę dnia. Nie czekaj i sprawdź ofertę firmy Bzyk Fit już dziś!
Sprawdź również:
Lub: